Schip voor de Engelse kust is een Nederlands oorlogsschip uit de 17e eeuw

Een wrak dat voor de zuidkust van Engeland is ontdekt, is vrijwel zeker de Klein Hollandia, een Nederlands oorlogsschip uit de 17e eeuw, heeft een team van Nederlandse en Britse maritieme archeologen gevonden. De Klein Hollandia werd gebouwd in 1656 en zag, tot het zonk in 1672, dienst in elke zeeslag die de Nederlandse Republiek vocht tegen de Engelsen in een conflict over commerciële belangen.

Het werd veroverd door de Engelsen toen ze een handelskonvooi aanvielen waarvan de Klein Hollandia deel uitmaakte. Toen de Engelsen hun buit naar huis sleepten, zonk het schip echter voor de kust van Eastbourne. Het wrak werd in 2019 door amateurduikers gevonden op een diepte van maar liefst 32 meter en is ‘opmerkelijk goed bewaard gebleven’, aldus de Nederlandse en Britse culturele erfgoeddiensten.

Samen met een substantieel deel van de houten romp van het schip hebben duikers een aantal bronzen kanonnen gevonden met de naam van de maker erop, evenals Italiaans aardewerk en marmeren platen, waarvan wordt aangenomen dat ze afkomstig zijn uit steengroeven in de buurt van Carara. Experts zeiden dat de platen waarschijnlijk bedoeld waren voor luxe woningen in de Nederlandse Republiek. ‘Het was de eerste keer dat ik bronzen kanonnen op de zeebodem heb gezien’, zegt maritiem archeoloog Martijn Manders tegen de NOS. ‘Je ziet de glinstering en het is fantastisch.’

Archiefmateriaal en onderzoek naar de ouderdom van het hout hielpen bij de identificatie van het schip. ‘Alle aanwijzingen die we hebben gevonden wijzen naar Klein Hollandia. We weten het niet 100% zeker, maar meestal hebben we het goed,’ zei Manders. Britse en Nederlandse experts blijven samenwerken om meer onderzoek te doen naar het wrak.

De kleinere items van de lading zijn geborgen, maar de zwaardere items blijven om de site niet te verstoren. ‘Als je je eenmaal met de site hebt bemoeid, heb je de context veranderd en dat kan niet meer worden teruggedraaid, dus we doen het rustig aan’, zei Manders. Het werk aan de Klein Hollandia maakt deel uit van een groter Engels-Nederlands project om het gezamenlijke maritieme erfgoed van de twee landen te behouden. De twee landen werkten eerder samen aan een onderzoek naar de Rooswijk, een VOC-schip dat in 1740 bij Goodwin Sands zonk.